ԵՐԵՎԱՆ, 22 նոյեմբերի- Sputnik. Շատ ձկներ գիշատիչներից թաքնվում են՝ բառացիորեն անտեսանելի դառնալով նրանց համար: Գաղտնիքն այն է, որ այդ ձկների մաշկը յուրահատուկ կերպով փոխազդում է բևեռացված լույսի հետ, ասվում է Science ամսագրում հրապարակված հոդվածում:
«Մենք վաղուց գիտեինք, որ բաց օվկիանոսում ապրող ձկները հիմնական, չփայլող թեփուկներ ունեն՝ ի տարբերություն գետերում և մերձափնյա շրջաններում ապրող ձկների: Այժմ մենք գիտենք, թե ինչու ենք նրանք անտեսանելի դառնում նման իրավիճակներում»,- հայտարարել է Մայքլ Տվարդովսկին Ֆլորիդայի Ատլանտյան համալսարանից:
Տվարդովսկին և նրա գործընկերները բացահայտել են ծովային ձկների քողարկման գաղտնիքը՝ մի քանի նման արարածների ուսումնասիրելով հատուկ 3D տեսախցիկի օգնությամբ, ինչպես նաև վերլուծելով նրանց թեփուկների՝ լույսն արտացոլող հատկությունները:
Ինչպես բացատրում են գիտնականները, ի տարբերություն ցամաքային կենդանիների մեծ մասի, ձկները տեսնում են և՛ սովորական, և՛ բևեռացված լույսը: Այդ լույսն ու արևի ճառագայթները տարբերելու կարողությունը թույլ է տալիս ձկներին ավելի լավ տեսնել ջրի տակ, որտեղ լույսի մեծ մասը բևեռացված է:
Գիտափորձը ցույց է տվել, որ բևեռացված լույսը տեսնելու կարողությունը գիշատիչներին ոչ թե օգնում է, այլ խանգարում տեսնել զոհին. ծովային ձկների մաշկը նրանց համար գրեթե անտեսանելի է դառնում, եթե նրանց նայում են պոչի կամ գլխի կողմից, իսկ գիշատիչները սովորաբար հարձակվում են հենց այդ կողմից:
Գիտնականները պարզել են, որ ձկների մաշկի տակ կան բազմաթիվ փոքր գոյացություններ գուանինից, որոնք խախտում են օպտիկայի օրենքները և արտացոլում բևեռացված ճառագայթները միայն որոշակի անկյունով ընկնելու դեպքում: Դա էլ ձկներին անտեսանելի է դարձնում նրանց մարմնի ամենախոցելի մասերում:
Ինչպես ենթադրում են գիտնականները, ծովային ձկների այդ հատկությունը կարելի է օգտագործել ստորջրյա «անտեսանելի կոստյումներ» ստեղծելու համար:
