ԵՐԵՎԱՆ, 18 մարտի – Sputnik. Ըմբիշ Արսեն Հարությունյանը Հայաստանը կներկայացնի այս տարվա օլիմպիական խաղերում. նա Տոկիո-2020-ի ուղեգիր նվաճեց Բուդապեշտում անցկացվող վարկանիշային մրցաշարում։
Լևոն Պաչաջյանը նշանակվել է Եվրոպայում ՀՖՖ դեսպան
57 քաշային ըմբիշը կիսաեզրափակիչում 10:0 հաշվով հաղթեց ուկրաինացի Անդրեյ Յացենկոյին՝ դուրս գալով եզրափակիչ և ապահովելով օլիմպիական ուղեգիրը։
Ուղեգրի համար կիսաեզրափակիչում կգոտեմարտի նաև 2020թ. աշխարհի գավաթի հաղթող Վազգեն Թևանյանը (65 կգ)։
Սկանդալ, որ պտտվում է «Լոռիի» շուրջ. ինչո՞ւ ակումբը լքեց առաջնությունը
ԵՐԵՎԱՆ, 11 ապրիլի – Sputni, Խաչիկ Չախոյան. Գերծանր քաշայինների պայքարում Գոռ Մինասյանը երկամարտի 464 կգ արդյունքով երկրորդն էր, իսկ Վարազադատ Լալայանը 445 կգ արդյունքով՝ երրորդը։
Գերծանր քաշային կարգի մրցումներից առաջ պարզ էր, որ վրացի Լաշա Տալախաձեի հետ հավասար պայքար մղել համարյա հնարավոր չէ։ Աշխարհի, Եվրոպայի և օլիմպիական խաղերի չեմպիոնը իր քաշային կարգում ուղղակի բացառիկություն է։ Բայց այն, որ նրան որոշակի պայքար կարող են պարտադրել հայ ծանրորդները, դա էլ պարզ էր։ Ու վրացի ծանրամարտիկի արդյունքին մոտ էին միայն հայ ծանրորդները։
Պոկում վարժությունում Գոռ Մինասյանը 216 կգ արդյունքով նվաճեց արծաթե փոքր մեդալը, իսկ Վարազդատ Լալայանը 205 կգ արդյունքով վաստակեց բրոնզե փոքր մեդալը։ Լաշա Տալախաձեն սահմանելով համաշխարհային նոր ռեկորդ՝ 222կգ, նվաճեց ոսկե մեդալը։ Պոկում վարժության ավարտից հետո, հաշվի առնելով ծանրորդների նախնական պատվերները հրում վարժության համար, պարզ էր, որ մրցանակային եռյակը երկամարտում ինչ-որ տեղ ուրվագծվել էր։
Ու ամեն ինչ այդպես էլ եղավ։ Իրենց առաջին մոտեցումներով (240 կգ) Մինասյանն ու Լալայանը հաստատեցին իրենց մեդալը երկամարտում։ Մնում էր հասկանալ թե ով ինչ մեդալ է վաստակելու։ Գոռ Մինասյանը երկրորդ մոտեցումով գլխավերևում պահեց 248 կգ-ը և քանի, որ Լալայանը երկու անգամ չիրացրեց մոտեցումները 250կգ բարձրացնելիս՝ Գոռը ապահովեց արծաթը, իսկ Վարազդատը՝ բրոնզը։
Եվրոպայի առաջնությունում Արփինե Դալալյանը 4-րդն է
Եվրոպայի առաջնության վերջին օրը մրցահարթակ դուրս եկավ նաև Արփինե Դալայանը որը երկամարտի 221կգ արդյունքով զբաղեցրեց չորրորդ տեղը։ Ընդ որում Արփինեն հրում վարժությունում կարող էր և ավելի բարձր արդյունքի հասնել, ու բարելավել երկամարտի արդյունքը։ Բայց առաջին մոտեցման ժամանակ բարձրացնելով 126 կգ կշռող ծանրաձողը՝ հայ մարզուհին հետո հրաժարվեց մյուս մոտեցումներից վնասվածքի պատճառով։
Այսպիսով Եվրոպայի առաջնությունում Հայաստանի հավաքականը ընդհանուր առմամբ նվաճել է 5 ոսկե, 9 արծաթե և 9 բրոնզե մեդալ։ Առջևում օլիմպիական խաղերն են, որտեղ այս պահի դրությամբ Հայաստանը ունենալու է երկու ծանրորդ՝ մեկական տղամարդկանց և կանանց մրցումներում։
ԵՐԵՎԱՆ, 11 ապրիլի – Sputnik․ Մոսկվայում ընթացող Եվրոպայի մեծահասակների առաջնության 87+ կգ քաշային կարգում Դալալյանը զբաղեցրեց 4-րդ հորիզոնականը: Պոկում վարժությունում մեր ծանրորդուհին բարձրացրեց 95 կգ, իսկ հրում վարժությունում՝ 126 կգ կշռող ծանրաձողերը։ Այսպիսով երկամարտում նա գրանցեց 221 կգ արդյունք։
Այսօր դեռ 109+ կգ գերծանր քաշային կարգում մրցահարթակ են դուրս գալու հայ ծանրորդներ Գոռ Մինասյանն ու Վարազդատ Լալայանը։
Հիշեցնենք՝ ապրիլի 10-ին Եվրոպայի առաջնությունում մրցումային մեկ օրվա ընթացքում հայ ծանրորդները տղամարդկանց մրցումներում նվաճեցին 3 ոսկե, 2 արծաթե և 1 բրոնզե մեդալ` հասցնելով մեր հավաքականի մեդալների ընդհանուր հավաքածուն 5 ոսկե, 6 արծաթե և 6 բրոնզե մեդալի։ Իսկ կանանց մրցումներում 87 կգ քաշային կարգում Տաթև Հակոբյանին չհաջողվեց մեդալ նվաճել․ նա երկամարտի 221կգ արդյունքով իններորդն էր։
Լիլիթ Հարությունյան, Sputnik Արմենիա
Մարիամ Դիլբանդյանի բացառիկ նախագիծը ծնունդ է առել պատերազմի օրերին։ Առաջնագծի մարտիկներին այն ժամանակ քնապարկեր էին հարկավոր։ Երկու փոքր երեխաների մայրն անհապաղ հավաքեց հարկադրված Երևան տեղափոխված արցախցի կանանց և հենց իր տանը քնապարկերի ու անձրևանոցների կարուձևի փոքրիկ արհեստանոց բացեց։ Միասին նրանք կարողացան ռազմաճակատ ուղարկել զինվորներին անհրաժեշտ բավականին մեծ քանակությամբ իրեր։
Երբ պատերազմն ավարտվեց, հարկադիր տեղահանվածների մոտ կեսը հետ վերադարձավ հայրենի Արցախ։ Դե, իսկ մյուսները պարզապես վերադառնալու տեղ չունեին՝ նրանց տները մնացել են մյուս կողմում՝ Ադրբեջանի գրաված տարածքներում։
Մարիամը չէր ուզում թողնել գործը, որը կարող էր աշխատանքով ապահովել առանց տանիքի մնացած մարդկանց։ Մի քիչ մտածելուց հետո նրա գլխում միտք ծագեց՝ ստեղծել ինչ-որ պետքական բան, որը միաժամանակ իր տեսքով և ոգով շատ հայկական կլինի։
«Քանի դեռ Հայաստանում լիակատար հիասթափություն և ապատիա էր տիրում, շատերը չարացած էին, ես որոշեցի այդ էներգիան վերածել ինչ-որ դրական բանի, արարման»,-ասում է նա։
Նրա մասնագիտություններից մեկը գրաֆիկական դիզայնն է։ Հենց այդ փաստն առանցքային դեր խաղաց «Լորիկ» բրենդի ստեղծման գործում (լորը, ինչպես հայտնի է, հաճախակի հանդիպող խորհրդանիշ է հայկական մշակույթում, մասնավորապես՝ զարդանկարչության և երաժշտության մեջ)։
Այժմ Մարիամը արցախցի կանանց հետ միասին ստեղծում է պայուսակներ, սփռոցներ, բարձեր՝ զարդարված հայկական հնագույն և միջնադարյան նախշերով և ազգային զարդանկարչության տարրերով։
Մոտ մեկ ամիս շարունակ երիտասարդ կինն ուսումնասիրում էր հայկական նախշերը և զարդանկարների տարրերը, անհրաժեշտ գրքերը գտել էր «Վերնիսաժում»։ Հաջորդ քայլը սարքավորումներ ձեռքբերելն էր։
Իսկ երբ ամեն ինչ պատրաստ էր՝ սկսվեց գրքի զարդապատկերը կտորին փոխանցելու մանրակրկիտ աշխատանքը։ Եթե փորձենք գործընթացը շատ կարճ նկարագրել, կստացվի մոտավորապես այսպես․ սկզբում հարկավոր է պատկերը թվայնացանել, այնուհետև սարքել պիքսել ֆորմատի, ապա՝ վեկտորային ֆորմատի։
Պրինտը ստանալուց հետո Մարիամը սկսում է մշակումը՝ հարմարեցնում է նախշը ժամանակակից դիզայնին։ Ամբողջ գործընթացը կարող է մեկից մինչև մի քանի շաբաթ տևել՝ կախված պատկերի բարդությունից։
Եվ միայն դրանից հետո ժամանակակից սարքավորումների օգնությամբ պատկերը տեղափոխվում է կտորի վրա՝ կա՛մ սուբլիմացիոն տպիչի, կա՛մ ասեղնագործությաh միջոցով։
Իսկ պատրաստվող իրերի համար օգտագործվում է բարձրորակ պարկակտոր («մեշկովինա»), որը ներկրվում է Եգիպտոսից։ Երիտասարդ կինը խոստովանում է, որ դժվարությամբ է կարողացել մատակարար գտնել, քանի որ գործվածքները ներկրվում են հիմնականում Թուրքիայից, ինչը միանգամայն անընդունելի էր «Լորիկ» ապրանքանիշի համար։
Առայժմ Մարիամի մոտ վեց կին է աշխատում, հինգը՝ Արցախից և մեկը՝ Երևանից։ Նրանք ձեռքով պայուսակներ, բարձեր և սփռոցներ են կարում։ Հենց այդ պատճառով մեր զրուցակիցն իր արտադրանքն անվանում է half-hand-made՝ կիսաձեռագործ։
Պատվերների պակաս չկա․ հայկական շեշտով յուրօրինակ աշխատանքները գրավում են հյուրատների, ռեստորանների սեփականատերերին, ինչպես նաև նրանց, ովքեր ցանկանում է առանձնահատուկ նվեր գտնել ընկերների կամ գործընկերների համար։
Հետագայում նաև առցանց վաճառք կլինի՝ հիմնականում սփյուռքի ներկայացուցիչների համար։ Իսկ հիմա նախագծի ամբողջ եկամուտն ուղղվում է արտադրության պահպանմանը ու վարպետ կանանց աշխատավարձերին։
Մարիամը դերձակուհիներ է փնտրում, ընդ որում՝ բոլորովին պարտադիր չէ, որ նոր աշխատակիցներն իսկական վարպետներ լինեն․ նա ինքը ամեն ինչ սովորեցնում է։ Ամենակարևորն այստեղ ցանկությունն է և աշխատասիրությունը։
Ռուզաննան նոր արհեստը սովորած մարդկանցից մեկն է։ Ծնունդով Արցախի Հադրութի շրջանից է, որն այժմ Ադրբեջանի վերահսկողության տակ է։ Ռուզաննան կրտսեր դասարանների ուսուցչուհի էր։ Հայրենի տունը լքելիս նա չէր մտածում, որ դեռ երկար չի կարողանա վերադառնալ։ Նրան թվում էր, որ ամեն ինչ շատ արագ կվերջանա, ինչպես 2016թ․-ին։
«Տեղափոխվելուց հետո մշտական տագնապի մեջ էի, օրերով լացում էի։ Ամուսինս ու տղաս առաջնագծում էին․․․ Անընդհատ մտածում էի, որ պետք է սկսել աշխատել, մի քիչ ցրվել։ Հետո ինձ փոխանցեցին Մարիամի համարը։ Նա ինձ իսկույն դուր եկավ։ Այստեղ սովորեցի կարել և ասեղնագործել։ Եվ ահա արդեն երկու ամիս է՝ հաճույքով աշխատում եմ նրա մոտ»,-պատմում է կինը։
Ռուզաննան խոստովանում է, որ Մարիամի հետ ծանոթությունն իրեն ոչ միայն աշխատանքով է ապահովել, այլև դուրս է բերել խորը սրթեսից։ Ամուսինն ու որդին արդեն վերադարձել են, բայց առայժմ ինքն է ընտանիքի միակ կերակրողը։
Մարիամ Դիլբանդյանն ուզում է իր թիմում տեսնել ինչպես արցախցիների, այնպես էլ՝ տեղացիների։
«Դա շատ կօգնի ինտեգրացիայի գործընթացին, քանի որ մեզնից շատերի մեջ դեռ ուժեղ են կարծրատիպերն ու հայերին ըստ բնակության վայրի բաժանելու վատ սովորությունը»,-ասում է նա։
Ինչ վերաբերում է գործին՝ նա բավականին հավակնոտ ծրագրեր ունի։ Հիմա իր դերձակուհիների հետ միասին աշխատում է հղիների համար թեթև և հարմարավետ շրջազգեստների ստեղծման վրա, բնականաբար՝ համապատասխան ոճավորմամբ։ Իսկ հետագայում, հավանաբար, կհայտնվեն նույնիսկ հայկական նախշերով և ազգային զարդանկարչության տարրերով կերամիկական սալիկներ։