ԵՐԵՎԱՆ, 20 հունվարի - Sputnik. Հայաստանում կորոնավիրուսով վարակվածների թիվը վերջին մեկ օրում ավելացել է 309–ով և դարձել 165221։ Տեղեկությունը հայտնում է Հիվանդությունների վերահսկման և կանխարգելման ազգային կենտրոնը:
Այս պահին փաստացի բուժում է ստանում 7607 (-64) մարդ, կատարվել է 628405 թեստավորում (+2028), առողջացել են վարակվածներից 153857-ը (+357)։ Գրանցվել է մահվան 3016դեպք (+9)։ Կորոնավիրուսով վարակված, բայց այլ պատճառով մահացածների թիվը վերջին մեկ օրում ավելացել է 7-ով և դարձել 741։
Հիշեցնենք` 2020թ.–ի մարտի 16–ից Հայաստանում արտակարգ դրություն էր սահմանված, որը մի քանի անգամ երկարաձգվեց և տևեց մինչև սեպտեմբերի 11–ը։ Երկարաձգված արտակարգ դրության պայմանները որոշակի փոփոխությունների ենթարկվեցին։
Տնտեսական շատ գործունեություններ թույլատրվեցին, բայց սահմանվեցին պարտադիր պահանջներ։
Հանրային բաց տարածքներում դիմակ դնելը պարտադիր էր։ Դիմակ կարող էին չդնել միայն մինչև 6 տարեկան երեխաները, հեծանիվ վարողները, ֆիզիկական վարժություններ անողները և խրոնիկ շնչառական հիվանդություններ ու սրտային անբավարարություն ունեցողները։
2020թ.–ի սեպտեմբերի 11–ին ՀՀ կառավարությունը որոշեց, որ երկրում սեպտեմբերի 12–ից մինչև 2021թ.–ի հունվարի 11–ը կգործի կարանտինի ռեժիմ։ Որոշ սահմանափակումներ մեղմացվեցին, բայց հասարակական վայրերում դիմակ դնելու պահանջը շարունակեց գործել։
Ինչպես չկորցնել հիշողությունը և սուր միտք ունենալ. գիտնականները տարրական միջոց են գտել
Հաշվի առնելով կորոնավիրուսի 3–րդ ալիքի գոյությունն աշխարհում և այն փաստը, որ Հայաստանում վարակակիրների թիվը շարունակում է բարձր մնալ` 2021թ.–ի հունվարի 11–ին ՀՀ կառավարությունը որոշեց երկրում կարանտինային ռեժիմը երկարաձգել ևս 6 ամսով։ Այն կտևի մինչև 2021թ.–ի հուլիսի 11–ը։
Վերջին մի քանի տարիներին Հայաստանում վառելիքի բրիկետների մի քանի արտադրություն է բացվել։ Ճիշտ է՝ բոլորն էլ դեռ փոքր են: Ոչ բոլորը գիտեն, թե ինչ է դա, ու արդյո՞ք դրանք հնարավոր է վառել սովորական վառարաններում։
Լիբանանցի Մայք Մարտիկյանը վստահեցնում է, որ կարելի է։ Նա մի քանի տարի ծառայել է լիբանանյան բանակում որպես պայմանագրային զինծառայող, կրտսեր սերժանտի կոչում ունի, բայց հետո հրաժարական է տվել։ Նա ուզում էր Հայաստան տեղափոխվել և այստեղ ինչ-որ արտադրություն բացել։
«Միշտ ուզեցել եմ ինչ-որ բանով օգնել մեր երկրին, որ զարգանա։ Այստեղ ամուսնացել եմ, վերջերս երեխա ունեցա։ Այստեղ էլ բացեցի գործս», - ավելացրեց նա։
Նա կնոջ մոտ է եկել Հայաստան, ընդ որում՝ ոչ թե Երևան, այլ Կոտայք գյուղ՝ Աբովյանից ոչ հեռու։ Այստեղ Մարտիկյանի մոտ տարբեր թափոններից վառելիքային բրիկետներ արտադրելու գաղափար առաջացավ։ Այդ թափոնները կան գյուղական ցանկացած տան բակում՝ ծղոտ, կարտոֆիլի կճեպ, գոմաղբ, ամեն ինչ կարելի է չորացնել ու սեղմված վիճակում օգտագործել բրիկետների մեջ: Այրման ջերմությունը մոտավորապես նույնն է, ինչ փայտի դեպքում, բայց բրիկետները հավասարաչափ են այրվում, և իհարկե, փրկում են անտառը հատումից:
Աշխատանքը սկսել է աներոջ ցախանոցում։ Բրիկետների մամլման համար նախատեսված միջոցները ստացել է Եվրամիության ծրագրերից մեկով (IRIS բիզնես ինկուբատոր) ու արդեն արտադրել է բրիկետների փորձնական խմբաքանակը: Նա պատրաստվում է երկու շաբաթից սկսել կանոնավոր արտադրությունը։
«Հումքը հիմնականում վերցնում եմ կնոջս ծանոթներից ու հարազատներից։ Գնորդներ էլ կան։ Ընդ որում. եթե գյուղացին ինքն է տալիս հումքը, նրան պատրաստի ապրանքն ավելի էժան եմ տալիս», - ասաց Մարտիկյանը։
Առայժմ նրա արտադրությունն ընտանեկան է, բայց նա ուզում է մեծացնել ծավալները, մարդկանց աշխատանքի ընդունել և աշխատել ոչ միայն գյուղացիների, այլև ձեռնարկությունների հետ։
«Շատ կուզենայի, որ մեզ մոտ թափոնները 100 տոկոսով վերամշակվեին։ Ե՛վ գյուղատնտեսական թափոնները, և՛ պլաստիկն իհարկե։ Թող մեր Հայաստանը լինի ավելի մաքուր ու գեղեցիկ, իսկ մարդիկ աշխատանք ունենան», - ասում է նա։
Հայաստանը կարող է հզորանալ միայն աշխատանքով ու ընդհանուր գործով։ Մարտիկյանը համոզված է՝ եթե մարդիկ միմյանց բաժանեն «ճիշտ» ու «սխալի», դա ոչ մի լավ բանի չի բերի։
Ցավալի օրինակ է նրա հայրենի Լիբանանը, որտեղ տասնհինգ տարի քաղաքացիական պատերազմ էր ընթանում։ Նրա սերունդը ստիպված է եղել երկար տարիներ վերականգնել երկիրը, դուրս բերել այն փլատակներից ու աղքատությունից:
2010-ի կեսերին հորիզոնում երևաց նոր սպառնալիք՝ «Իսլամական պետություն» կազմակերպության (ահաբեկչական խմբավորում, որն արգելված է Ռուսաստանում և մի շարք այլ երկրներում) ծայրահեղականները։ Այս անգամ լիբանանցիները հասկացան, որ եթե կրկին բաժանվեն իրավացիների ու մեղավորների, երկիրը վերջնականապես կփլուզվի։ Հետևաբար, բոլոր քրիստոնյաները, մահմեդականները և դրուզերը, շիաներն ու սուննիները, արևմտամետներն ու արևելամետները դարձան միասնական։ Արագորեն բռնեցին բոլոր նրանց, ովքեր իսլամի քողի տակ քարոզում էին մահ «անհավատներին» և գերազանցություն «ուղղահավատներին»։ Տեսնելով դա՝ ծայրահեղականները նախընտրեցին չհարձակվել։
«Մենք այդ ժամանակ սահմանին ծառայություն էինք իրականացնում։ Ամենավատն այն էր, որ դու չգիտեիր, թե որտեղից է պետք սպասել թշնամուն։ Մահմեդական ծայրահեղականության մեջ ընկղմված ցանկացած դեռահաս կարող էր մեջքի հետևից «Մոլոտովի կոկտեյլ» նետել մեր մեքենայի վրա։ Մգեցված ապակիներով ցանկացած մեքենայի մեջ կարող էր ինչ ասես լինել։ Փառք Աստծո, որ հասարակությունը չպառակտվեց, ու պետությունն ուժեղ գտնվեց», - ասում է Մարտիկյանը։
Հայ տարեց տղամարդը Լիբանանի «The Voice»-ում երգում է «Թռչեի մտքով տուն». տեսանյութ
Անցած տարվա աշնանը, հիշելով ռազմական փորձը, այլ կամավորների հետ նա մեկնել է Արցախի հյուսիս-արևելք։ Ասում է, որ հիմա շատ կարևոր է, որ հայերը միմյանց մեջ թշնամի չտեսնեն։
«Լիբանանյան բանակում եթե հանկարծ հայ զինվորը ինչ-որ մեկի հետ վիճում էր, միանգամից ևս 10 հայ էր մոտենում։ Տասը հոգով մեկի վրա չէինք հարձակվում, պարզապես մոտենում էինք, եթե պետք լինենք: Արաբը մեզ ասում էր. «Ի՞նչ եք ուզում, ես ձեզ հետ չէի կռիվ անում»։ Ասում էինք` նա մերոնքական է։
Իսկ այստեղ հայերը քիչ է մնում հայերի վրա հարձակվեն։ Գյուղում, որում ես ապրում եմ, ու ընդհանրապես ծանոթներիս շրջանում մի բան է լինում` միանգամից ասում են. «Դու հո նիկոլական չե՞ս», մյուսներն էլ ասում են. «Ուրեմն դու դրանց կողմից ես»։ Դա ոչ մի լավ բանի չի հանգեցնի», - ասում է նա։
Հայաստանը մաքրելու նրա տարբերակը աշխատելն է, իսկ նպատակը` նաև ուրիշների համար աշխատատեղեր ստեղծելը։
Լիբանանահայ կինը գնացել է Շուշիից իրերը վերցնելու, նրան գերի են վերցրել. ՄԻԵԴ–ը հաստատել է
ԵՐԵՎԱՆ, 6 մարտի - Sputnik. Գաստրոէնտերոլոգ Նուրիա Դիանովան «Զվեզդա» հեռուստաալիքի եթերում ասել է, թե որ մթերքից պետք է խուսափել քնելուց առաջ:
«Քնելուց առաջ պետք է թեթև սնվել։ Դա հարմար է հատկապես նրանց, ովքեր խելահեղ ռիթմով են ապրում», - ընդգծել է Դիանովան:
Ցանկալի չէ սպիտակուց օգտագործել, խոսքը վերաբերում է նախևառաջ հավի, տավարի, խոզի և հորթի մսին։
Ո՞ր ժամին է պետք քնել նիհարելու համար. խորհուրդ է տալիս Լիլիթ Բաբասյանը
Բժիշկն ընդգծել է, որ օրվա ուշ ժամին այդպիսի սնունդը ծանր կլինի ստամոքսի համար: Բացի այդ, քնելուց առաջ միս ուտելը կհանգեցնի ախորժակի խանգարման: Առավոտյան մարդն ընդհանրապես կարող է հրաժարվել նախաճաշից:
Բժիշկը բացատրել է, որ գիշերը օրգանիզմում դանդաղում են բոլոր գործընթացները, այդ թվում` մարսողությունը: Այդ պատճառով ստամոքսը դյուրամարս սպիտակուցի կարիք ունի։
Ինչպես «վերագործարկել» օրգանիզմը երկու շաբաթվա ընթացքում. դիետոլոգի խորհուրդները
Բայց մսի սիրահարներն այլընտրանք ունեն՝ մանկական սննդի միսը, որը, Դիանովայի խոսքով, չի վնասի օրգանիզմը:
Օգտակար և սննդարար կարող են լինել նաև հատուկ կոկտեյլները: Դրանք կարող են փոխարինել թեթև սննդին:
Բժիշկի խոսքով՝ երեկոյան կարելի է բանջարեղենով ձվածեղ կամ կաթնաշոռ ուտել: Ձուկը ցանկալի է ուտել սուֆլեի կամ ֆիլեի տեսքով: Քնելուց առաջ որպես թեթև ուտեստ հարմար է նաև բանանը:
Ավելի վաղ բժիշկ-թերապևտ և սննդաբան Ֆիլիպ Կուզմենկոն ասել էր, թե ինչպես կարելի է ուտել գիշերն ու չգիրանալ: Մասնագետի խոսքով ՝ պետք է վերահսկել օրական կալորիաների ընդունման չափաքանակը:
Ինչպե՞ս է եղանակային փոփոխությունն ազդում մարդու օրգանիզմի վրա. պարզաբանում է Մանուկյանը
ԵՐԵՎԱՆ, 6 մարտի - Sputnik. Արցախի և Հայաստանի առողջապահության նախարարները քննարկել են հետպատերազմական Արցախի առողջապահության համակարգի արդիականացման գործընթացը: Տեղեկությունը հայտնում է ՀՀ առողջապահության նախարարությունը` հավելելով, որ Հայաստանի առողջապահության նախարար Անահիտ Ավանեսյանի գլխավորած պատվիրակությունն Արցախում է:
«Նախարարները քննարկել են համավարակով պայմանավորված՝ առողջապահական համակարգի մարտահրավերները, խոսել համատեղ իրականացվող և նախանշված ծրագրերի մասին։ Առողջապահական գերատեսչությունների ղեկավարներն անդրադարձել են նաև վիրավորված զինծառայողների և քաղաքացիական անձանց բուժման, ֆիզիկական ու հոգեբանական վերականգնման ուղղությամբ տարվող աշխատանքներին»,–նշված է հաղորդագրության մեջ։
Ավանեսյանի գլխավորած պատվիրակությանն ընդունել է ԱՀ պետական նախարար, ֆինանսների նախարար Գրիգորի Մարտիրոսյանը: Օրակարգի վերջում Հայաստանից ժամանած պատվիրակությանն ընդունել է Արցախի նախագահ Արայիկ Հարությունյանը:
Նա իր երախտագիտությունն է հայտնել Հայաստանի առողջապահության համակարգին ու բժիշկներին, որոնց շնորհիվ պատերազմի օրերին և դրանից հետո էլ հազարավոր կյանքեր են փրկվել ու շարունակում են պայքարել վիրավորների առողջության համար:
Ամեն մեկն իր պատմությունն ունի. արցախյան գորգերը փրկվել են պատերազմից ու հասել Երևան