Տնտեսագետ Ատոմ Մարգարյանը կարծում է, որ կառավարության տնտեսական կանխատեսումները, որոնք կապված են «Ապօրինի ծագում ունեցող գույքի բռնագանձման մասին» օրենքի ընդունման ու կիրառման հետ, կարող են ինչ-որ առումով իրականանալ։ Նոր օրենքը կարող է արդյունավետ լինել կոռուպցիայի, ստվերի դեմ պայքարում, բայց, ընդհանուր առմամբ, կարճաժամկետ էֆեկտը կարող է լինել բացասական։
«Բայց կա նաև այլընտրանքային, համաներման տարբերակը, ինչը նախատեսում է որոշակի միջոցներ, օրինակ` գնահատված ակտիվների պետության օգտին բռնագանձումը կամ կամավոր հանձնումը։ Բայց դա այս տարբերակի շրջանակների մեջ չի մտնում»,- Sputnik Արմենիայի հետ զրույցում ասաց նա։
Այդուհանդերձ, տնտեսագետը կարծում է, որ պետք է ողջունել նման փոփոխությունները, որովհետև մեծ հաշվով տասնամյակների կապիտալի սկզբնական կուտակման ժամանակահատվածում մեր տնտեսության զգալի հատվածն ունեցել է անօրինական ծագում։
«Սեփականաշնորհումը հենց սկզբից հանդիսացել է այդ բազան։ Հետագայում նաև եղել են պետական բյուջեի միջոցների ատկատների համակարգը, կաշառակերությունը, շորթումներից գոյացած հսկայական միջոցները»,– նշեց տնտեսագետը։
Մարգարյանի տեղեկացմամբ` մարդիկ օֆշորներում պահ են տվել գումարներ հետո դրանք ներդրել են տարբեր օբյեկտներում ինչպես արտասահմանում, այնպես էլ Հայաստանում։
Ըստ տնտեսագետի` եթե առնվազն 10 հազար պաշտոնյայի կամ գործարարի նկատմամբ իրականացվեն նման հետապնդումներ, դատական ու իրավական համակարգերի վրա կընկնի հսկայական ծանրաբեռնվածություն։ Առանց այդ էլ դատարանները գերծանրաբեռնված են քաղաքացիական հայցերով։
Անփորձ երիտասարդ դատավորներ ու կախյալ համակարգ. ընդդիմությունը չի վստահում նոր օրենքին
Նշված օրինագծի հիմնական լեյտմոտիվն, ըստ Մարգարյանի, ոչ թե քրեական, այլ քաղաքացիական քննությամբ գնահատական տալն է, թեև չի բացառվում քրեական գործերի հարուցումը։ Մեծ հաշվով սա ոչ թե անձին պատասխանատվության կանչելու, այլ զուտ ապօրինի ծագմամբ գույքը բռնագանձելու միջոց է։ Բոլոր դեպքերում պետք է փաստաթղթային հիմքերով ապացուցված լինի, որ այս կամ այն գույքը, ակտիվը, արժեթուղթը ձեռք է բերվել օրինական ճանապարհով։
Տնտեսագետը համոզված է, որ զուտ ընթացակարգային առումով, որպես գաղտնազերծման, բացահայտման կամ երևակման գործընթաց, այն լինելու է բարդ, ժամանակատար ու ծախսատար։
Հիշեցնենք, որ ԱԺ-ն այսօր առաջին ընթերցմամբ ընդունեց «Ապօրինի ծագում ունեցող գույքի բռնագանձման մասին» օրենքի նախագիծը։
Նշենք, որ արդարադատության նախարար Ռուստամ Բադասյանը երեկ՝ մարտի 4-ին, ԱԺ-ում «Ապօրինի ծագում ունեցող գույքի բռնագանձման մասին» օրենքի նախագիծը ներկայացնելիս նշել էր, որ նախագծի ընդունումից հետո ՀՀ ներկա ու նախկին (1990թ-ից սկսած) պաշտոնյաների` 25 մլն դրամը կամ 50 000 դոլարը գերազանցող գույքը կհամարվի պոտենցիալ ապօրինի ձեռք բերված։
Պաշտոնյաները ստիպված կլինեն հիմնավորել իրենց ձեռք բերած թանկարժեք գույքի օրինական ծագումը։
Օրենքը կիրառելի չէ ՀՀ շարքային քաղաքացիների նկատմամբ, դրա շահառուները լինելու են բացառապես նախկին ու ներկա պաշտոնյաները։
