ԵՐԵՎԱՆ, 8 հունվարի — Sputnik, Դավիթ Գալստյան. Ձմեռային զորակոչի առաջին օրն է, զինկոմիսարիատում աշխատանքային իրարանցում է, զորակոչիկներն այսուայն կողմ են գնում, դրսում նրանց են սպասում հարազատներն ու բարեկամները:
Զորակոչիկները հերթով մոտենում են արկղին ու անթաքույց հույսով դուրս քաշում թերթիկը, որի վրա գրված է զորամասի համարը: Ոմանց աչքերում ուրախություն է երևում, ոմանք խոժոռում են դեմքը, մյուներն էլ շփոթված հեռանում են արկղի մոտից:
Նրանց դիմաց նստած ծնողներն ավելի մեծ լարվածությամբ են սպասում բաղձալի թվերին: Դահլիճում լռություն է, ժամանակ առ ժամանակ հնչում է հերթական զորամասի անվանումը:
Միջանցքում շուրջ տասը մարդ է կանգնած: Սպան խիստ ձայնով հրամաններ է տալիս, թե ինչ կարելի է անել, իսկ ինչ չի կարելի:
Դրսում հատուկ մեքենա է կանգնած, որտեղ ծառայության վայրը որոշելուց հետո զորակոչիկները ֆլյուրոգրաֆիա են անցնելու: Զորակոչիկների հերթական խումբը` մինչև գոտկատեղը մերկ կանգնած, սպասում է ստուգման: Կատակում են, միմյանց հույս տալիս, ծանոթներ ու ընկերներ փնտրում:
«Մեջքս պոկվում է, էլ չեմ դիմանում…», — ինչ-որ մեկին ասում է ամբողջ օրն աշխատած բժիշկը:
Եվս մի քանի հոգի դահլիճ են մտնում, որտեղ մեկ ուրիշ հանձնաժողով է նստած: Այնտեղ զորակոչիկները տարբեր հարցերի են պատասխանում` որտե՞ղ են սովորում, առողջական խնդիրներ ունեն, թե՞ ոչ, կարո՞ղ են ծառայել…
Հիմնականում պատասխանը հազիվ է լսվում՝ համալսարանում…, դպրոցում…, ամեն ինչ նորմալ է…, տեսողության խնդիր ունեմ…, պատրաստ եմ…»: Պատին փակցրած է զինծառայողների երդման տեքստը:
«Տրամադրությունս նորմալ է, պատրաստ եմ ծառայելու: Ավագ եղբայրս արդեն ծառայել է, եկել եմ սեփական ցանկությամբ», — ասում է Բջնի գյուղի բնակիչ Դանիելը:
Մանուկը Կոտայքի մարզի Ֆոնտան գյուղից է: Նա շատ ավելի ուրախ տեսք ու բարձր տրամադրություն ունի:
«Ես քոլեջում էի սովորում, ավտոմեխանիկայի ֆակուլտետում, հետո` ԴՈՍԱԱՖ-ում, վարորդ եմ աշխատելու բանակում», — ասում է Մանուկը:
Կողքին Հարությունն է կանգնած, նա էլ խոհարարի մասնագիտություն ունի: Գրիգորն էլ շինարարականում է սովորել…
Զորակոչիկների բարեկամները փորձում են ամեն կերպ մտնել զինկոմիսարիատ: Զանգում են ծանոթներին, ընկերներին ու բոլորովին անծանոթ մարդկանց, վերջին վհատ փորձերն անում, որպեսզի ինչ-որ կերպ ազդեն որդու ճակատագրի վրա:
Դարպասներից այն կողմ մեզ է մոտենում մի երիտասարդ, խնդրում, որ պարզենք, թե որ զորամասն է «բաժին ընկել» իր եղբորը, հետո փորձում է ինքնուրույն ներս սողոսկել, հասկանալ ում կարելի է մոտենալ, ումից որևէ բան ճշտել:
Ծնողներն արդեն իմացել են, թե իրենց որդիները որ զորամասում են ծառայություն անցնելու և հերթով դուրս են գալիս զինկոմիսարիատից:
Ոմանք գոհ են, ոմանք բարեկամներին են զանգահարում, կանանց մեծ մասը լաց է լինում, իսկ ամուսինները հիմնականում կիսաձայն ու մեղմ հանգստացնում են նրանց:
Երևանցի մի ընտանիք առաջնեկին է ճանապարհում բանակ, երկրորդն էլ մեկ տարի հետո կգնա ծառայելու: Ասում են՝ որդին Տավուշի մարզում է ծառայելու, կուզեին՝ ավելի մոտ լիներ։
… Դատարկ ավտոբուսները մոտենում են, ամբողջ ուշադրությունը սևեռվում է մեքենաների ուղղությամբ: Դրանցից մեկով նրանց որդին է բանակ գնալու…
Ալավերդցի ամուսինները փոքր-ինչ հեռու են կանգնել: Սուրճ են ըմպում, զրուցում են, սպասում Ալավերդու զինկոմիսարիտաից Երևան եկող որդուն:
«Հիմա նրանք ճանապարհին են, դուրս են եկել, սակայն ճանապարհները վատն են, դեռ տեղ չեն հասել: Շուտով կհասնեն», — ասում է ընտանիքի հայրը` Վասիլն ու հեռանում հեռախոսով խոսելու: Նրա կինը` Ռաիսան, ասում է, որ հոգեպես պատրաստ են որդու` բանակ գնալուն, իսկ զինակոչիկ Ռուբենն ասում է, որ լավ տրամադրություն ունի:
Այդ պահին մեզ է մոտենում Մարզպետ անունով երիտասարդը, ռուսերեն հարցնում, թե որտեղից ենք մենք: Նա ծառայել է մեկուկես տարի, հետո նրան տուն են ուղարկել:
«Ես Ռուսաստանից եմ: Տարբեր տեղեր եմ ծառայել, հետո ոտքս ցրտահարվել է, և ինձ տուն են ուղարկել: Հաշմանդամություն ունեմ, թոշակ եմ ստանում: Իսկ այստեղ եմ եկել եղբորս ու նրա ընկերոջը ճանապարհելու համար», — ասում է Մարզպետը:
Հավաքակայանի մոտ տաք թեյ ու քաղցրավենիք է վաճառում Կարինե տատիկը: Նա այստեղ է լինում ամեն տարի, այս ընթացում հասցրել է զորամասերի անվանումների շնորհիվ անգիր անել Հայաստանի քարտեզը:
